Điều kiện bảo hộ tác phẩm văn học dân gian là gì? – Tác phẩm văn học, nghệ thuật dân gian mang những đặc trưng rất riêng, đó là tính dị bản, tính truyền miệng, tính nguyên hợp và tính tập thể. Dựa trên những đặc trưng đó mà điều kiện để một tác phẩm văn học, nghệ thuật dân gian được bảo hộ khác biệt so với điều kiện bảo hộ chung đối với các đối tượng được bảo hộ theo hình thức bảo hộ quyền tác giả.
Có thể bạn quan tâm
Điều kiện để một tác phẩm được bảo hộ quyền tác giả là phải đảm bảo tính nguyên gốc của nó, tuy nhiên tác phẩm văn học dân gian với đặc trưng của nó là tính dị bản, do đó nó sẽ không đảm bảo được tính nguyên gốc. Tác phẩm văn học dân gian không bao giờ có thể biết được người đầu tiên sáng tác ra nó, hiện nay rất nhiều các tác phẩm văn học, nghệ thuật dân gian giống nhau về nội dung nhưng vẫn có nhiều chi tiết khác nhau ví dụ như địa điểm trong tác phẩm, tên nhân vật, nơi xuất xứ,..những chi tiết khác nhau đó tạo ra những dị bản khác nhau, tất cả các dị bản đó đều tự động được bảo hộ mà không cần đảm bảo tính nguyên gốc của tác phẩm. Mỗi dị bản đó lại trở thành một tác phẩm, văn học dân gian của một cộng đồng làng xã nào đó, không biết đâu là tác phẩm gốc, đâu là tác phẩm được “cải biên”, cũng không biết được đâu là tác giả sáng tạo ra nó bởi đặc trưng tính truyền miệng, do đó chúng cần được tôn trọng và bảo vệ như nhau.
Bảo hộ tác phẩm văn học, nghệ thuật dân gian không phụ thuộc vào việc định hình tác phẩm, đây là một điểm khác biệt nữa so với điều kiện bảo hộ chung đối với bảo hộ quyền tác giả đối với các tác phẩm sáng tạo khác. Một điều kiện để được bảo hộ quyền tác giả là các tác phẩm phải được thể hiện dưới một hình thức nhất định hay nói cách khác quyền tác giả bảo hộ hình thức sáng tạo, tuy nhiên hình thức chủ yếu một tác phẩm văn học, nghệ thuật dân gian được lưu truyền đó là truyền miệng, không có một hình thức nhất định nào cho nó, bởi vậy mà tác phẩm văn học nghệ thuật dân gian sẽ được bảo hộ không phụ thuộc vào việc định hình. Các thể loại tác phẩm văn học, nghệ thuật dân gian thuộc hình thức ngôn từ ( truyền miệng), hay những điệu múa, làn điệu dân ca như cải lương, tuồng, chèo,..không thể bó buộc một hình thức cố định nào cho chúng, chúng tự động được bảo hộ mà không cần định dạng. Khoản 1 điều 20 nghị định 100 về quyền tác giả và quyền liên quan đã quy định rất rõ “tác phẩm văn học, nghệ thuật dân gian được bảo hộ không phụ thuộc vào việc định hình”.
